Soạn bình ngô đại cáo phần 2

     

Gợi ý Soạn bài xích Bình ngô Đại cáo nâng cao - Phần 2 thành phầm Ngữ văn 10 hay nhất. Tuyển tập biên soạn ngữ văn 10 nâng cấp ngắn gọn, chi tiết, đầy đủ.

Bạn đang xem: Soạn bình ngô đại cáo phần 2

Cùng cho ngay với bài xích soạn Bình ngô Đại cáo cải thiện dưới đây thuộc Top lời giải nhé:

Tóm lược về thành tựu Bình Ngô Đại cáo trước lúc Soạn bài

*

1. Thực trạng ra đời

- sau khi quân ta đại thắng, phá hủy và làm tan tan 15 vạn viện binh tương hỗ của giặc, vương Thông nên giảng hòa, rút quân về nước, đường nguyễn trãi thừa lệnh Lê Lợi viết Đại cáo Bình Ngô.

- Đại cáo bình Ngô có chân thành và ý nghĩa trọng đại như một bạn dạng tuyên ngôn độc lập, được chào làng vào thánh Chạp, năm Đinh mùi hương (tức đầu xuân năm mới 1428)

2. Thể cáo

- Cáo là thể văn nghị luận gồm từ thời cổ sinh sống Trung Quốc, thường xuyên được vua chúa hoặc thủ lĩnh dùng để làm trình bày một chủ trương, một sự nghiệp, tuyên ngôn một sự kiện nhằm mọi bạn cùng biết.

- Cáo có thể viết bằng văn xuôi xuất xắc văn vần nhưng phần nhiều được viết bởi văn biền ngẫu, gồm vần hoặc không tồn tại vần, thường sẽ có đối, câu dài ngắn không đống bó, từng cặp hai vế đối nhau.

- Lời lẽ đanh thép, lí luận dung nhan bén, kết cấu chặt chẽ, mạch lạc.

3. Bố cục tổng quan (4 phần)

- Phần 1 (từ đầu cho “chứng cớ còn ghi”): Luận đề chính đạo (Tiền đề lí luận)

- Phần 2 (tiếp đó mang lại “Ai bảo thần dân chịu được”): bạn dạng cáo trạng hùng hồn, đẫm ngày tiết về lỗi lầm của kẻ thù. (Soi chiếu lí luận vào thực tiễn)

- Phần 3 (tiếp đó mang đến “Cũng là không thấy xưa nay”): bạn dạng hùng ca về cuộc ngoài nghĩa Lam Sơn

- Phần 4 (còn lại): Lời tuyên bố độc lập

4. Cực hiếm nội dung

Đại cáo bình Ngô là bản tuyên ngôn độc lập, qua đó vạch tội tình của quân địch xâm lược, ca tụng thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn

5. Đặc sắc nghệ thuật

- Lí luận chặt chẽ, hợp lí lời lẽ hùng hồn

- Sự kết hợp hài hòa và hợp lý giữa yếu hèn tố chủ yếu luận với yếu tố văn chương

- Sử dụng những biện pháp nghệ thuật: liệt kể, phóng đại, so sánh, đối lập….

Hướng dẫn Soạn bài Bình Ngô đại cáo Ngữ văn 10 nâng cao 

Câu 1: Hãy trình bày thực trạng ra đời của bài cáo với nêu ý chính của các đoạn 3, 4, 5.

Cuối năm 1427, sau thời điểm dẹp hoàn thành quân Minh, Lê Lợi giao cho đường nguyễn trãi viết Bình Ngô đại cáo tổng kết trọn vẹn cuộc nội chiến chống xâm lược trong đó lên án tội trạng của quân Minh, nhắc lại quy trình kháng chiến đầy gian khổ, mất mát nhưng thắng lợi vẻ vang; ngợi ca lòng yêu thương nước, lòng tin nhân nghĩa và tài trí lược thao của quân với dân ta.

Đoạn 3: Nỗi lòng của Lê Lợi cùng những trở ngại của nghĩa binh Lam Sơn.

Đoạn 4: Lược thuật quá trình kháng chiến

Đoạn 5: Tuyên cha độc lập, mở ra kỉ nguyên mới cho khu đất nước

Câu 2: Ý chí quyết tâm hủy diệt giặc Minh, giải phóng đất nước của dân chúng ta được trình bày qua hình tượng người anh hùng dân tộc Lê Lợi – vong hồn cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. Hãy tìm những từ ngữ, hình ảnh, điển cố, …trong đoạn 3 để triệu chứng minh.

Từ ngữ: ngẫm thù, căm giặc,đau lòng, nhức óc, nếm mật, quên ăn, giận, è cổ trọc, băn khoăn, đốc lòng, cấp vã, giận, lo,…

Hình ảnh: hòa nước sông chén rượu ngọt ngào, nỗ lực trận xuất kì, sử dụng quân mai phục.

Điển cố: tiếng về Đông, dành riêng phía tả, dựng đề xuất trúc.

Câu 3: Đoạn 4 diễn tả khí thế thắng lợi của quân ta với sự thảm bại thảm sợ của quân Minh bằng giọng văn hùng tráng đầy sảng khoái. Hãy tìm đều hình ảnh, bí quyết so sánh,…để làm phân biệt điều đó.

- tự ngữ:

Thất bại của quân giặc: mất vía, nín thở, cầu thoát thân, bêu đầu, vứt mạng, bó tay, chịu đựng bại vong, thất thế, chiến bại tử vong, ghê vía, vỡ lẽ mật,

Chiến win của ta: hăng, càng mạnh, hùng hổ,

- đầy đủ hình ảnh: sấm vang chớp giật, trúc chẻ tro bay, lấy dầu chữa cháy,

- bí quyết so sánh: huyết chảy thành sông, thây hóa học đầy nội, đá núi cũng mòn, nước sông phải cạn, thây hóa học đầy đường, huyết trôi đỏ nước, huyết chảy trôi chày, thây chất thành núi, cỏ nội đầm đìa máu đen, như hổ đói.

Xem thêm: Gift Code Kho Báu Huyền Thoại Mới Nhất 2021, Code Kho Báu Huyền Thoại Vĩnh Viễn Mới Nhất

Câu 4: Đoạn 5 biểu thị được bốn tưởng với khát vọng gì của dân tộc ta sau chiến thắng quân Minh?

Tư tưởng và khát vọng được sinh sống trong cảnh yên ổn bình, giang sơn được độc lập.

Câu 5: Hãy minh chứng tư tưởng nhân ngãi là tư tưởng chiến lược xuyên thấu bài cáo.

Tư tưởng nhân ngãi xuyên suốt tổng thể tác phẩm từ bỏ lập trường chính đạo của cuộc binh đao đến lúc cuộc kháng thành công lợi trả toàn.

Nhân nghĩa là lặng dân, là phòng giặc nước ngoài xâm bảo vệ độc lập dân tộc.

Nhân tức thị lên án, vén rõ lỗi lầm tày trời của giặc Minh.

Trong suốt quá trình chiến đấu: tứ tưởng nhân ngãi được bộc lộ ở vấn đề dùng nhân nghĩa để win hung tàn, luôn suy nghĩ cho dân, vì dân và giữ sức đến dân.

Câu 6: Hãy đã cho thấy những vấn đề chính của phần trích học (từ đoạn 3 mang đến đoạn 5) với mối quan tiền hệ trong những luận điểm đó.

Đoạn 3: Hình hình ảnh của vị lãnh tụ nghĩa quân Lam Sơn cùng những trở ngại trong buổi đầu dấy nghiệp

Đoạn 4: quy trình mười năm nội chiến và thành công vẻ vang

Đoạn 5: Khẳng định ý nghĩa sâu sắc to khủng của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn cùng lời tuyên ba hòa bình.

Câu 7: Học thuộc lòng một đoạn (đoạn 3, hoặc đoạn 4a, 4b) với ghi nhớ các câu sau đây:

Việc nhân ngãi cốt ở im dân

Quân điếu phát trước lo trừ bạo

Đem đại nghĩa để win hung tàn

Lấy chí nhân để nạm cường bạo

Sau lúc đã cùng Top giải mã trả lời các câu hỏi bài Đại cáo bình Ngô - Phần 2 thành công trong lịch trình Ngữ văn 10 nâng cao, mời các bạn tham khảo bài xích văn mẫu phân tích bài xích Đại cáo bình Ngô - Phần 2 tác phẩm sau đây để tra cứu hiểu cụ thể hơn về chiến thắng nhé

Phân tích nhà cửa Bình Ngô Đại Cáo lịch trình nâng cao

nguyễn trãi (1380-1942), hiệu là Ức Trai, là 1 nhà thiết yếu trị, quân sự chiến lược tài cha và lỗi lạc, ông tham gia lành mạnh và tích cực và góp sức nhiều những công lao to mập trong cuộc đao binh chống quân Minh của Lê Lợi với vai trò là một quân sư. Với phần đa công trạng vĩ đại của chính mình trong sự nghiệp xây dừng và bảo đảm Tổ quốc, Nguyễn Trãi đang trở thành bậc khai quốc công thần đời đầu trong phòng Hậu Lê. Tuy nhiên, vấn đề tham gia sâu rộng lớn vào bao gồm trị và có rất nhiều đóng góp to mập đã khiến ông đổi mới cái sợi trong mắt của không ít thế lực đối lập, cuối cùng phiên bản thân ông và mái ấm gia đình phải chịu đựng án oan thảm khốc tru di tam tộc (thảm án Lệ chi viên), khiến cho người đời ko khỏi đau xót, nhớ tiếc thương. Ngoài là 1 trong nhà chính trị, quân sự tài ba, đường nguyễn trãi còn theo luồng thông tin có sẵn đến là 1 nhà văn bao gồm luận kiệt xuất, với số lượng tác phẩm mặc dù ít nhưng bài nào thì cũng để lại giờ vang đến muôn đời có thể kể mang đến hai tác phẩm tiêu biểu vượt trội là Quân trung từ bỏ mệnh tập với Bình ngô đại cáo. Ông là một người chịu tác động sâu sắc đẹp của nền Nho giáo thế nhưng theo như lời của trằn Đình Hựu thì “Về hệ thống, bốn tưởng nhân sinh của đường nguyễn trãi vẫn trực thuộc Nho giáo nhưng là 1 trong những Nho giáo khoáng đạt, rộng rãi, ko câu nệ và vị vậy không những là gần cận mà còn là đa dạng chủng loại hơn, cao hơn lối sống thuộc dân tộc trước đó”. Hoàn toàn có thể thấy, bốn tưởng của đường nguyễn trãi gồm có ba điểm chính thứ nhất là tứ tưởng nhân nghĩa, thiết bị hai là tư tưởng phụng mệnh trời và sau cuối là tứ tưởng nhân dân, tân tiến hẳn so với những danh nhân, nghĩa sĩ thuộc thời. Và hệ thống tư tưởng này ta hoàn toàn có thể nhận thấy rõ vào tác phẩm danh tiếng nhất của ông là Bình ngô đại cáo, tác phẩm được xem là bạn dạng tuyên ngôn hòa bình thứ 2 của dân tộc bản địa sau nam quốc tô hà.

Bình ngô đại cáo được chế tạo vào cuối năm 1427, thời gian nghĩa quân Lam tô giành được thành công huy hoàng, tàn phá 15 vạn viện binh hỗ trợ của giặc Minh xâm lược vày Liễu Thăng với Mộc Thạnh dẫn đầu. Vương Thông phải viết thư xin hàng với rút quân về nước, phố nguyễn trãi thừa lệnh Lê Lợi viết Bình Ngô đại cáo để ra mắt cho quần chúng về việc đã dẹp yên giặc Minh xâm lược, đồng thời nó cũng nhập vai trò như thể một bản tuyên ngôn độc lập, khai hình thành một triều đại mới, triều đại thịnh thế của phòng Hậu Lê, xuất hiện thêm kỷ nguyên mới độc lập, tự do cho dân tộc. Bình Ngô đại cáo được đọc vào đầu xuân năm mới 1428. Về chân thành và ý nghĩa nhan đề “Bình Ngô đại cáo”, sinh sống đây hoàn toàn có thể lý giải rằng vua Minh là bạn đất Ngô, nên những khi nói “Bình Ngô” ta sẽ hiểu rõ rằng là tỉnh bình định quân Minh xâm lược. Hoặc một phương pháp hiểu khác, thì trước đó vào thời tam quốc, nước Ngô là nước đang cai trị nước ta một cách tàn bạo và vô nhân đạo, cái brand name “giặc Ngô” xuất xắc nước tốt “nước Ngô” đã trở thành một một số loại từ khóa ám hình ảnh với quần chúng. # ta bao đời, vậy nên khi kể tới giặc Ngô có nghĩa là nói đến thứ giặc xâm lược tàn ác và độc ác. “Đại cáo” tức là bạn dạng cáo lớn, ở đây nguyễn trãi muốn khẳng định đại đạo của dân tộc bản địa “Đem đại nghĩa để chiến hạ hung tàn/Lấy chí nhân để nỗ lực cường bạo” vốn là sợi chỉ đỏ xuyên thấu trong tác phẩm. Thứ hai nữa “đại cáo” này còn gắn sát với thể một số loại văn bạn dạng đương đại trong phòng Minh, có chân thành và ý nghĩa pháp luật, tác giả muốn khẳng định rằng trên đây cũng là một trong những văn kiện điều khoản của Đại Việt, có mức giá trị, chân thành và ý nghĩa tương đương cùng với văn khiếu nại pháp luật của nhà Minh, khẳng định nền tự do của dân tộc.

bắt đầu bài cáo nguyễn trãi đã nêu ra những luận đề chính nghĩa với mục đích làm cơ sở, địa thế căn cứ xác đáng để triển khai tổng thể nội dung bài xích cáo.

“Việc nhân ngãi cốt ở lặng dân,

Quân điếu phân phát trước lo trừ bạo;

Như nước Đại Việt ta trường đoản cú trước,

Vốn xưng nền văn hiến sẽ lâu,

Núi sông khu vực đã chia,

Phong tục bắc vào nam cũng khác;

Từ Triệu, Đinh, Lý, è bao đời xây nền độc lập

Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi mặt hùng cứ một phương;

Tuy bạo gan yếu có những lúc khác nhau,

Song tài năng thời nào thì cũng có

Cho nên:

Lưu Cung tham công đề nghị thất bại;

Triệu Tiết yêu thích lớn phải tiêu vong;

Cửa Hàm Tử bắt sinh sống Toa Đô

Sông Bạch Đằng thịt tươi Ô Mã

Việc xưa xem xét, hội chứng cứ còn ghi”

Đầu tiên nguyễn trãi nêu ra tư tưởng nhân nghĩa biểu đạt ở việc yêu thương nhỏ người, được biểu hiện thông qua các hành vi cụ thể bao gồm “Việc nhân nghĩa cốt ở im dân”, nghĩa là fan đứng đầu một đất nước phải gồm trách nhiệm bảo đảm cuộc sinh sống bình yên, hòa thuận cho nhân dân. Kéo theo việc bảo đảm an toàn cuộc sống bình an đó thì “Quân điếu vạc trước lo trừ bạo”, vốn là một trong những tích khởi nguồn từ điển thay trong kinh thư, ý niệm muốn “yên dân” thì yêu cầu tiêu trừ tham tàn ác ngược, những thế lực đã phá vỡ lẽ sự bình an của nhân dân. Từ đó thấy được ý kiến mới mẻ, văn minh vượt thời đại của Nguyễn Trãi: Nhân nghĩa có nghĩa là gắn với việc yêu dân, phù hợp hòa bình, và gắn cùng với lòng yêu thương nước sâu sắc. Luận đề máy hai mà phố nguyễn trãi đề cập đó là sự việc tồn tại chủ quyền có chủ quyền của nước Đại Việt ta từ bao đời nay, được tác giả xác minh như một đạo lý khách quan trải qua năm nhân tố cơ phiên bản để chứng tỏ cho luận đề bên trên của mình. Bao hàm nền văn hiến chủ quyền đã lâu dài từ lâu đời “vốn xưng nền văn hiến sẽ lâu”, bao gồm cương vực giáo khu riêng “núi sông lãnh thổ đã chia”, rồi về văn hóa họ cũng tất cả phong tục tập tiệm riêng khi “phong tục bắc vào nam cũng khác”. Xét về góc cạnh lịch sử, trường hợp như phương Bắc gồm Hán, Đường, Tống, Nguyên thì nước Đại Việt ta cũng chẳng yếu cạnh khi bao gồm Triệu, Đinh, Lý, Trần phần nhiều triều đại sẽ bao lần gây nền độc lập. Truyền thống lịch sử vẻ vang riêng này còn được rõ ràng hóa một trong những câu thơ “Tuy mạnh yếu có những lúc khác nhau/Song bản lĩnh thời nào thì cũng có”, khẳng định đời nào, triều đại nào chúng ta cũng bao gồm những hero vang danh sử sách, lập yêu cầu những chiến công béo phệ để bảo đảm an toàn nền chủ quyền dân tộc của chúng ta, khiến quân địch biết bao phen thất bại, khốn đốn. Vậy bắt buộc mới bao gồm chuyện như “Lưu Cung tham công đề xuất thất bại; Triệu Tiết say đắm lớn phải tiêu vong; cửa ngõ Hàm Tử bắt sống Toa Đô; Sông Bạch Đằng giết mổ tươi Ô Mã”, đó đã là những triệu chứng cứ, đa số sự thực minh bạch không thể chối cãi, in hằn vào từng trang sử sách của nước Đại Việt ta bao đời nay. Và sau cùng kết lại các yếu tố trên là lời khẳng định chủ quyền độc lập riêng rẽ của dân tộc bản địa trong ý thơ “mỗi mặt xưng đế một phương” biểu hiện phong thái từ bỏ tin, mạnh mẽ, ý thức tự cường dân tộc bản địa của nguyễn trãi trong việc khẳng định nền độc lập, khu vực của đất nước. Rằng vua nước nam giới chỉ xưng “đế”, chứ không xưng “vương” theo dòng kiểu mạt sát, khinh thường của nước phương Bắc, xem bọn họ là nước chư hầu, phụ thuộc vào “thiên triều” của chúng. Mà ta hoàn toàn có thể thấy rõ ở bài cáo này phố nguyễn trãi đã trọn vẹn phủ nhấn cái cách nhìn ngạo mạn ấy, khẳng định sự tách biệt giữa hai non sông dân tộc trên tất cả các lĩnh vực bao gồm địa lý, lịch sử, văn hóa, phong tục tập quán, chủ quyền lãnh thổ làm cho một hệ thống lý luận, căn cứ vững chắc và kiên cố để thực thi tiếp các luận đề phía sau. Nói cách khác rằng đường nguyễn trãi đã rất tinh tế khi thành lập một khái niệm về tổ quốc dân tộc dựa vào 5 nhân tố trên, đấy là một bước tiến hết sức lớn, hoàn thành xong định nghĩa về non sông so với phiên bản tuyên ngôn tự do lần trước tiên chỉ bao hàm 2 yếu hèn tố phạm vi hoạt động và tự do riêng, thể hiện kĩ năng lý luận và tầm bốn duy của một nhân kiệt kiệt xuất đi trước thời đại. Thêm vào đó ngoại trừ nội dung thiết yếu của luận đề, sự thuyết phục của ý kiến trên còn nằm tại cái cách mà tác giả Nguyễn Trãi sử dụng những từ ngữ như: trường đoản cú trước, sẽ lâu, đang chia, cũng khác. Mà toàn bộ những tự ngữ này lại thuộc cùng một trường khẳng định sự hiển nhiên, vốn có, lâu đời của chân lý mà người sáng tác đã nêu ra.

sau thời điểm nêu ra nhì luận đề chính nghĩa, đường nguyễn trãi đã tiến hành nêu ra những tội ác của giặc Minh đã gây ra so với nhân dân ta. Người sáng tác đã đứng trên hai lập trường là lập trường của dân tộc bản địa và lập trường nhân nghĩa nhân bạn dạng để cáo giác tội ác của kẻ thù. Thứ nhất là trên lập ngôi trường dân tộc, ông đã tố cáo, thừa nhận diện rõ ràng thủ đoạn cướp nước của giặc Minh thông qua mấy câu thơ sau:

“Vừa rồi:

Nhân chúng ta Hồ chính sự phiền hà

Để nội địa lòng dân oán hận

Quân cuồng Minh thừa cơ khiến hoạ

Bọn phi nghĩa còn cung cấp nước mong vinh”

Dùng những từ ngữ “nhân”, “thừa cơ” để vạch è cổ luận điệu bịp bợm của nhà Minh kéo quân sang nước ta với danh nghĩa “phù Trần diệt Hồ”, nhưng thực tế là thừa cơ hội xâm lược Đại Việt. Vịn vào việc Hồ Quý Ly lên ngôi ko danh chính ngôn thuận, không được lòng dân để mang được sự cỗ vũ của dân chúng Đại Việt nhằm mục tiêu thực hiện nay mưu yếu kế bẩn mà chúng đã ấp ủ lâu nay nay.

Xem thêm: Hướng Dẫn Cách Chia 1 Ô Thành 2 Ô Trong Excel, Cách Chia 1 Ô Thành 2 Ô Vuông Trong Excel

Đứng trên lập trường nhân bản, nhân nghĩa, đứng về phía quyền sống của quần chúng. # để cáo giác chủ trương ách thống trị phản nhân đạo của kẻ thù. Trước tiên là giặc Minh đang hủy hoại cuộc sống thường ngày của dân chúng bằng hành động diệt chủng cực kỳ tàn bạo, tàn tệ “Nướng dân đen trên ngọn lửa hung tàn/Vùi con đỏ xuống bên dưới hầm tai vạ” . Tội ác đồ vật hai là hủy hoại môi trường sống của nhân dân Đại Việt “Nặng thuế khóa sạch sẽ không đầm núi/Tàn sợ hãi cả giống côn trùng cây cỏ”, những loại sưu cao thuế nặng sẽ đẩy dân chúng vào cách đường bắt buộc vơ vét cạn kiệt tài nguyên khu đất nước, gây ra sự phá hủy nặng nề so với các giống loài từ bỏ nhiên, triệt con đường sống của vạn vật. Tội vạ thứ cha của chúng là việc sử dụng người dân như là 1 trong những công cầm biết nói nhằm vơ vét sản vật, là công cụ để phục dịch mang lại lòng tham vô đáy của mình“Người bị nghiền xuống biển dòng sườn lưng mò ngọc, ngán núm cá béo thuồng luồng/ Kẻ bị đưa vào núi đãi cat tìm vàng, nhưng mà khốn nỗi rừng sâu nước độc/ ni xây nhà, mai đắp đất, thủ công nào phục dịch đến vừa?” vô cùng tàn ác và tàn bạo. Sự cai trị hung tàn của giặc Minh xâm lược vẫn khiến cho tất cả những người dân vô tội lâm vào cảnh bước con đường cùng cực, bị triệt tiêu mặt đường sống, đẩy nhân dân ta vào chỗ nguy khốn khi phải đối mặt với “rừng thiêng nước độc”, cùng với “cá lớn thuồng thuồng”. Chưa tính là cuộc sống thường ngày vốn yên ấm lâu nay nay cũng vỡ lẽ nát khi “tan tác cả nghề canh cửi”, gia đình hạnh phúc bỗng nhiên chốc không đủ người chồng người phụ thân “Nheo nhóc cố kỉnh kẻ góa bụa khốn cùng”. Sự gian ác ấy mang lại “trúc nam Sơn ko ghi hết tội”, sự nhát hạ dơ dáy này có dùng nước Đông Hải cũng muôn đời tanh tưởi. Phố nguyễn trãi viết “Lẽ làm sao trời khu đất dung tha? Ai bảo thần dân chịu đựng được?” chính là sự khó chịu trước chính sách cai trị tàn ác của kẻ thù, đồng thời cũng chính là tấm lòng đau xót vạn phần cho rất nhiều nỗi thống khổ nhưng mà nhân dân ta phải chịu đựng trong cả mấy mươi năm qua. Về thẩm mỹ viết cáo trạng trong khúc này, ta hoàn toàn có thể nhận thấy rõ bí quyết sử dụng nghệ thuật và thẩm mỹ tương phản trái lập giữa nhân dân ta cùng giặc thù, nhằm mục đích nhấn mạnh, xung khắc sâu sự đớn nhức của nhân dân cùng tội ác tàn tệ của kẻ thù. Dường như Nguyễn Trãi còn sử dụng những hình hình ảnh rất giàu giá trị biểu cảm, gợi tả như “trúc phái nam Sơn”, “nước Đông Hải”, dùng cái vô cùng, tột bực để miêu tả cái vô tận trong số những tội ác của kẻ thù. Giọng văn có lúc thì thống thiết, đau đớn, xót xa khi nói tới thảm cảnh của nhân dân, dẫu vậy cũng có lúc đanh thép, hùng hồn nhằm kết tội quân thù “Thằng há miệng, đứa nhe răng, huyết mỡ bấy no nê không chán/ Lẽ như thế nào trời khu đất dung tha? Ai bảo thần dân chịu được?” là lời kết tội kẻ thù, là lời nhằm ngỏ, lời để dồn lòng căm phẫn vào đối tượng người sử dụng đã gây nên biết bao đớn đau cho dân tộc, như là nòi.